MESAFELİ SÖZLEŞMELERE

DAİR

YÖNETMELİK

 

BİRİNCİBÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

 

MADDE 1−(1) Bu Yönetmeliğin amacı; mesafeli sözleşmelere ilişkin uygulama usul ve esaslarını belirlemektir.

 

Kapsam

 

MADDE 2−(1) Bu Yönetmelik; yazılı, görsel ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçlarıkullanılarak ve tüketicilerle karşıkarşıya gelinmeksizin yapılan, malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi ya da ifasıkararlaştırılan sözleşmelere uygulanır.

 

(2) Bu Yönetmelik hükümleri;

a) Bankacılık ve sigortacılık ile ilgili,

b) Otomatik makineler aracılığıyla yapılan satışlar ile ilgili,

c) Halka açık telefon kullanımısuretiyle telekomünikasyon hizmeti verenlerle akdedilen,

ç) Taşınmaz satış, kiralama ve taşınmaza ilişkin diğer haklarla ilgili,

d) Artırma veya eksiltme yoluyla akdedilen,

sözleşmelere uygulanmaz.

(3) 5 inci, 6 ncı, 7 nci ve 8 inci maddeler ile 9 uncu maddenin birinci fıkrası;

 

a) Gıda maddelerinin, içeceklerin ya da diğer günlük tüketim maddelerinin, satıcının düzenli teslimatlarıçerçevesinde tüketicinin meskenine veya işyerine götürülmesine ilişkin,

 

b) Seyahat, konaklama, lokantacılık, eğlence sektörügibi alanlarda hizmet veren sağlayıcılarla kurulan ve sağlayıcının belirli bir tarihte veya zaman dilimi içinde sözleşme konusu hizmet edimini sunma yükümlülüğüaltına girdiği,

 

sözleşmelere uygulanmaz.

 

Dayanak

 

MADDE 3−(1) Bu Yönetmelik, 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılıTüketicinin KorunmasıHakkında Kanunun 9/A ve 31 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

 

Tanımlar

 

MADDE 4−(1) Bu Yönetmelikte geçen;

 

a) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakanını,

b) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,

c) Hizmet: Birücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlüfaaliyeti,

ç) Kredi veren:İlgili mevzuat gereği tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili olan banka,özel finans kuruluşu ve finansmanşirketlerini,

d) Mal: Alışverişe konu olan taşınır eşyayıve elektronik ortamda kullanılmaküzere hazırlanan yazılım, ses, görüntüve benzeri gayri maddi malları,

e) Mesafeli sözleşme: Yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçlarıkullanılarak ve tüketicilerle karşıkarşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi ya da ifasıkararlaştırılan sözleşmeleri,

f) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmaküzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri,

g) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmaküzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri,

ğ) Sürekli veri taşıyıcısı: Tüketicinin, kendisine kişisel olarak gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecekşekilde kaydedilmesini sağlayan ve kaydedilen bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren her türlüaraçveya ortamı,

h) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi,

ı) Uzaktan iletişim aracı: Mektup, katalog, telefon, faks, radyo, televizyon, elektronik posta mesajı, internet gibi fiziksel olarak karşıkarşıya gelinmeksizin sözleşme kurulmasına imkân veren her türlüaraçveya ortamı,

ifade eder.

İKİNCİBÖLÜM

Mesafeli Sözleşmelereİlişkin Genel Düzenlemeler

 

Ön bilgiler ve bilgilendirme formu

MADDE 5−(1) Tüketici, mesafeli sözleşmenin kurulmasındanönce aşağıdaki bilgilerin tamamınıiçerecekşekilde açık, anlaşılır ve kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun birşekilde satıcıveya sağlayıcıtarafından bilgilendirilir.

a) Satıcıveya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri.

b) Sözleşme konusu mal veya hizmetin temel nitelikleri.

c) Tüm vergiler dâhil olmaküzere mal veya hizmetin Türk Lirasıolarak satışfiyatı.

ç) Varsa teslim masrafları.

d)Ödeme ve teslim veya ifa ile ilgili bilgiler.

e) Cayma hakkının kullanılmasınınşartlarıve bu hakkın nasıl kullanılacağı.

f) Uzaktan iletişim aracının kullanım bedelinin olağanücret tarifesiüzerinden hesaplanmadığıdurumlarda, bu iletişim aracının kullanılmasınedeniyle tüketicilere yüklenen ilave maliyeti.

g) Mal veya hizmete ilişkin fiyat dâhil taahhütlerin geçerlik süresi.

ğ) Sözleşme konusunu, sürekli veya dönemsel olarak ifa edilen bir mal veya hizmet ediminin oluşturduğu hâllerde söz konusu sözleşmenin asgari süresi.

h) Belirsiz süreli veya süresi bir yıldan fazla olan borçilişkilerinin feshedilmeşartları.

ı) Tüketicilerinşikâyet ve itirazlarıkonusunda başvuruların, Bakanlıkça her yıl Aralık ayında belirlenen parasal sınırlar dâhilinde tüketicinin mal veya hizmeti satın aldığıveya ikametgâhının bulunduğu yerdeki tüketici sorunlarıhakem heyetine veya tüketici mahkemesine yapılabileceğine ilişkin bilgi.

(2) Satıcıveya sağlayıcı, mallar için sözleşme konusu mal tüketiciye ulaşmadan, hizmetler için de sözleşmenin ifasındanönce makul bir sürede, birinci fıkrada yer alan bilgilerin tamamınıiçeren bilgilendirme formunu yazılıolarak veya bir sürekli veri taşıyıcısıvasıtasıyla tüketiciye ulaştırmak zorundadır. Telefon gibi sözlüuzaktan iletişim araçlarının kullanıldığıdurumlarda, satıcıbirinci fıkrada yer alan bilgilerin tamamınıiçeren bilgilendirme formunu en geçmal teslimi sırasında tüketiciye teslim etmek zorundadır.

(3) Birinci fıkrada belirtilen bilgilerin, kullanılan uzaktan iletişim araçlarına uygun olarak ve iyiniyet ilkeleriçerçevesinde ergin olmayanlar ile ayırtım gücünden yoksun veya kısıtlıerginleri koruyacakşekilde ticari amaçlarla verildiğinin belirtilmesi zorunludur.

(4) Telefon gibi sözlüuzaktan iletişim araçlarının kullanılmasıdurumunda, ayrıca her görüşmenin başında satıcıveya sağlayıcının kimliğinin ve görüşmenin ticari amacının tüketiciye açık birşekilde bildirmesi zorunludur.

Ön bilgilerin teyidi

MADDE 6−(1) Tüketici, 5 inci maddede belirtilenön bilgileri edindiğini yazılıolarak teyit etmedikçe satıcıveya sağlayıcıtarafından sözleşme akdedilemez. Elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde teyit işlemi, yine elektronik ortamda yapılır.

Cayma hakkı

MADDE 7−(1) Mesafeli sözleşmelerde tüketici, yedi gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezaişartödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde yazılıolarak veya bir sürekli veri taşıyıcısıyla bildirilmesi yeterlidir.

(2) Cayma hakkısüresi, malın teslimine ilişkin sözleşmelerde, tüketicinin malıteslim aldığıgünden itibaren, diğer sözleşmelerde ise sözleşmenin akdedildiği günden itibaren işlemeye başlar.

(3) Satıcıveya sağlayıcının 5 inci ve 6 ncımaddelerde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemesi hâlinde, cayma hakkısüresiüçaydır. Bu süre, malın teslimine ilişkin sözleşmelerde, tüketicinin malıteslim aldığıgünden itibaren, diğer sözleşmelerde ise sözleşmenin akdedildiği günden itibaren işlemeye başlar. Ancak 5 inci ve 6 ncımaddelerde belirtilen yükümlülüklerin,üçaylık süre içerisinde yerine getirilmesi hâlinde, birinci fıkrada belirtilen yedi günlük cayma hakkısüresi, söz konusu yükümlülüklerin yerine getirildiği günden itibaren işlemeye başlar. Cayma hakkının kullanıldığına dair irade beyanının bu süre içinde yazılıolarak veya bir sürekli veri taşıyıcısıyla bildirilmesi yeterlidir.

(4) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça tüketici, aşağıdaki sözleşmelerde cayma hakkınıkullanamaz.

a) Cayma hakkısüresi sona ermedenönce, tüketicinin onayıile hizmetin ifasına başlanan hizmet sözleşmeleri.

b) Fiyatıborsa veya teşkilatlanmışdiğer piyasalarda belirlenen mallara ilişkin sözleşmeler.

c) Tüketicinin istekleri veya açıkça onun kişisel ihtiyaçlarıdoğrultusunda hazırlanan, niteliği itibariyle geri gönderilmeye elverişli olmayan veçabuk bozulma tehlikesi olan veya son kullanma tarihi geçme ihtimali olan malların teslimine ilişkin sözleşmeler.

ç) Tüketici tarafından ambalajının açılmışolmasışartıyla, ses veya görüntükayıtlarına, yazılım programlarına ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler.

d) Gazete, dergi gibi süreli yayınların teslimine ilişkin sözleşmeler.

e) Bahis ve piyangoya ilişkin hizmetlerin ifasına ilişkin sözleşmeler.

f) Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler ve tüketiciye anında teslim edilen gayri maddi mallara ilişkin sözleşmeler.

(5) Tüketiciye, borcunun tamamen veya kısmen ifasıiçin, satıcıveya sağlayıcıveya onunla işbirliği içinde olan birüçüncükişi tarafından kredi verildiği mesafeli sözleşmelerde, tüketicinin bu maddedeki hükümler dâhilinde cayma hakkınıkullanmasıdurumunda kredi sözleşmesi de herhangi bir tazminat veya cezaişartödeme yükümlülüğüsöz konusu olmaksızın sona erer. Ancak bunun için cayma bildiriminin kredi verene de yazılıolarak iletilmesi gerekir. Tarafların karşılıklıiade yükümlülükleri saklıdır.

Cayma hakkının kullanılmasının sonuçları

MADDE 8−(1) Tüketicinin cayma hakkınıkullanmasıhâlinde satıcıveya sağlayıcı, cayma bildiriminin kendisine ulaştığıtarihten itibaren en geçon gün içerisinde almışolduğu toplam bedeli ve tüketiciyi borçaltına sokan her türlübelgeyi tüketiciye hiçbir masraf yüklemeksizin iade etmek ve yirmi gün içerisinde de malıgeri almakla yükümlüdür.

(2) Teslim alınmışolan malın değerinin azalmasıveya iadeyi imkânsız kılan bir nedenin varlığıcayma hakkının kullanılmasına engel değildir. Ancak değer azalmasıveya iadenin imkânsızlaşmasıtüketicinin kusurundan kaynaklanıyorsa satıcıya malın değerini veya değerindeki azalmayıtazmin etmesi gerekir. Malın mutat kullanımısebebiyle meydana gelen değişiklik ve bozulmalar değer azalmasısayılmaz.

Sözleşmenin ifası

MADDE 9−(1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, satıcıveya sağlayıcı, tüketici tarafından kendisine siparişin iletildiği günden itibaren en geçotuz gün içinde siparişkonusunu ifa eder. Bu süre tüketiciye dahaönceden yazılıolarak veya bir sürekli veri taşıyıcısıyla bildirilmek koşuluyla en fazla on gün uzatılabilir.

(2) Siparişkonusu mal ya da hizmet ediminin yerine getirilmesinin imkânsızlaştığıhâllerde tüketicinin bu durumdan haberdar edilmesi veödemişolduğu toplam bedelin ve onu borçaltına sokan her türlübelgenin en geçon gün içinde kendisine iade edilmesi gerekir. Malın stokta bulunmamasıdurumu, mal ediminin yerine getirilmesinin imkânsızlaşmasıolarak kabul edilmez.

(3) Satıcıveya sağlayıcı, aşağıdakişartlarısağlamasıhâlinde tüketiciye eşit kalite ve fiyatta başka bir mal veya hizmet tedarik edebilir.

a) Sözleşmede kararlaştırılmışolması.

b) Haklıbir nedenle sözleşme konusu mal veya hizmetin tedarik edilemeyeceğinin anlaşılması.

c) Tüketicileri açık ve anlaşılabilir birşekilde bilgilendirerek onaylarınıalması.

Siparişedilmeyen mal ve hizmetler

MADDE 10−(1) Siparişedilmeyen malın teslimi veya hizmetin sunulmasıdurumunda; mal veya hizmetin kullanılmasıveya tüketilmesi hariçolmaküzere satıcıveya sağlayıcıtüketiciye karşıherhangi bir hak ileri süremez. Bu hâllerde tüketicinin sessiz kalması, sözleşmenin kurulmasına yönelik bir kabul beyanıolarak yorumlanamaz ve tüketicinin malıgeri göndermek veya muhafaza etmek gibi bir yükümlülüğüyoktur.

Kartlaödeme

MADDE 11−(1) Mesafeli sözleşmelerdeödemenin kredi kartı, banka kartıveya benzeri birödeme kartıile harcama belgesi düzenlenmeksizin yapıldığıdurumlarda, kartın bir başkasıtarafından hukuka aykırışekilde kullanılmasıhâlinde; 23/2/2006 tarihli 5464 sayılıBanka Kartlarıve Kredi KartlarıKanunu ve 10/3/2007 tarihli ve 26458 sayılıResmîGazete’de yayımlanan Banka Kartlarıve Kredi KartlarıHakkında Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılır.

Bilgilerin saklanmasıve ispat yükümlülüğü

MADDE 12−(1) Satıcıveya sağlayıcı, tüketicinin bilgilendirilmesine ve cayma hakkınıkullanabilmesine ilişkin sistemi kurmak ve yazılı, sesli veya elektronik ortamdaki bu bilgileriüçyıl boyunca saklamakla yükümlüdür.

(2) Satıcıveya sağlayıcıelektronik ortamda tüketiciye teslim edilen gayri maddi malların veya sunulan hizmetlerin teslimatının ayıpsız olarak yapıldığınıispatla yükümlüdür.

 

ÜÇÜNCÜBÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

 

Yürürlük

 

MADDE 14−(1) Bu Yönetmelik yayımıtarihinde yürürlüğe girer.

 

Yürütme

 

MADDE 15−(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.